Winne Wtorki - wino dla teścia? Tokaj!!!

Disznókő Aszú 6 Puttonyos Tokaj 2002

 

Tematem dzisiejszych Winnych Wtorków jest... Wino dla Teścia! Wino trudne, które powinno być zarazem winem jednoznacznie przystępnym - by nie powiedzieć podstępnym. Dobrać je nie tak łatwo. Bo to wino dla teścia, który winach, jakie uwielbiamy określa jednym słowem (którego nie uznajemy w głębi duszy za obelgę :) - "kwasiory", bo sam lubi bardziej coś mocniejszego...
 
Pewnie najlepsza byłaby grappa, ale to nie Grappowy Wtorek, tylko winny. No i wino powinno być podstępne w takim sensie, że my też zapewne - zmuszeni przez nieufnego ojca wybranki naszego serca - dostąpimy zaszczytu spróbowania owegoż wina. A my słabych win nie lubimy. No i powinno być to więc wino znakomite. Bo i teść musi mieć przeświadczenie, jak już go winami zarazimy, że dostał wówczas petardę - a nie coś kiepskiego.

I ja takiej petardy spróbowałem w ostatni poniedziałek podczas degustacji Dzień Tokaju organizowanego przez Winicjatywę. Mnóstwo było tu znakomitych win, naprawdę świetnych - ze cztery najgorsze zasługiwałyby może na Winiaczową Czwórkę, więc było wspaniale! O wielu z nich jeszcze napiszę, choćby dlatego, by oddać jeszcze wspomnienie z ostatniej tokajskiej wyprawy. Ale zdradzę wam, że w poniedziałek w Warszawie przeżyłem jeden z odjazdów zmysłów przy stoliku 23 - Disznókő.

Onegdaj - przy degustacji wytrawności z tokajskich aukcji - zachwyciłem się furmintem Disznókő Lajosok-dűlő z 2016 r. Wspaniałość, jeszcze lekko musująca, kwasowa, przednia. Na 6+! Ale za takie wino teść spuściłby nas ze schodów. Bo teściowi trzeba tego, co było perłą stolika nr 23 - Aszú 6 Puttonyos 2002!

W tej butelce są spełnione dwa podstawowe założenia wina dla teścia - jest słodkie (checked!) i dość znane, bo Polacy wiedzą, że jak z tokaju to w potocznym rozumieniu musi być słodkie (checked!). Ale jeśli próbowaliście już innych tokajów 6-putonowych, i sądzicie, że Disznókő Aszú 6 Puttonyos 2002 jest taki sam, to jesteście w błędzie! 

Pierwszym wrażeniem jest nie słodycz, tylko... delikatność. W aromacie jest bardzo mało tej miodowości, pewnego akcentu pleśni czy utlenienia. Tu jest raczej miła i aksamitna trawiastość, lekkość. Jeśli szybko przełkniemy (niewprawny teść to zrobi, idę o zakład), pozbawimy się tego, co w tym winie najwspanialsze - wielkiego uderzenia kwasu! To jak przypływ oceanu gdzieś w zachodniej Szkocji. Szybki, ogromny, niespodziewany. Powalający wprost. To wino nie jest ot takim sobie prostym słodziakiem, ono tę słodycz wystawia gdzieś u bram, niczym nocny klub bramkarzy, a gdy wejdziemy głębiej, znajdziemy się w krainie ciężkiej do wyobrażenia sublimacji, smakowej orgii, która trwa, trwa, trwa... To jedno z win, które swoją pełnię uwydatnia nie w aromacie, ale w smaku, które wprost zachęca "wypij mnie!"

Teść przyjaźnie poklepuje nas po ramieniu i nie mamy wyjścia. Musimy nalać mu drugi, sążnisty kieliszek. Trudno, na szczęście możemy nalać także sobie!

Na Węgrzech butelka kosztuje ok. 16 tys. forintów (coś koło 210 zł), a w Polsce kupimy w Kondrat Wina Wybrane już za 259 zł. Ja degustowałem podczas Dnia Tokaju na zaproszenie Winicjatywy.

Inne wina dla teścia wybrali:

- Nasz Świat Win postawił na szampana

Chateau Dereszla blogerskim okiem i nosem

Tokajska posiadłość we francuskich rękach

Król win, wino królów - zwykło się mówić o tokajach, winach z północy Węgier - regionu, który dziś jest najbardziej znanym winiarskim zagłębiem Europy Wschodniej, a setki lat temu historycznie dostarczał wina głównie na rynek Polski!
 

Fot. Olaf Kuziemka

Do Tokaju pojechaliśmy w gronie blogerów - Powinowaci, Winne Okolice i Winiacz - na krótką wycieczkę luksusowym lexusem (dzięki uprzejmości Toyota Polska). Krótką, bo cóż znaczą tam trzy dni...

Fot. Olaf Kuziemka

Odwiedziliśmy cztery winnice - każdą o jakże innym podejściu do tego czym jest terroir, wino, smak... - w dwóch słowach: tokajska tradycja. Czy o którejś winnicy można powiedzieć, że reprezentuje lepszą stronę Tokaju?
 

Na pierwszy ogień Chateau Dereszla - duży producent znany choćby z win, które można kupić w Lidlu. Posiadłość należy od 2000 r. do francuskiej rodziny D'Aulan z Szampanii, w której posiadaniu jest także m.in. Taittinger. Ale metody produkcji pozostały jak najbardziej tradycyjne - choć widać, że kapitał w celach inwestycyjnych się przydaje!

W skład Dereszla wchodzi 7 miejscowych winnic (w sumie 60 ha), m.in. Henye, której budynek można podziwiać na stoku (tu jest ok. 10 ha). Nie przypomina tokajskich Chateau, tylko nowoczesne budynki w Hiszpanii.

W środku są pomieszczenia produkcyjne - na prasy, tanki i beczki do fermentacji i dojrzewania, a także linia do butelkowania i magazyn. A nad tymi pomieszczeniami jest imponującej wielkości bar winny, salka ze sceną oraz część hotelowa (otwarta w marcu br.) - z kilkoma dwuosobowymi dużymi pokojami (każdy ma nazwę zaczerpniętą od tokajskiego szczepu winnego) z widokiem na rzekę Bodrog. W dwóch pokojach zresztą mieszkaliśmy.

Gron sporo, ale to i tak nie wystarczy do produkcji (a produkcja Dereszli to ponad pół miliona butelek). Trzeba dokupić. To częsta praktyka w Tokaju. Tu odbywa się to na zasadzie kontraktu - winorośli jest kontraktowana jeszcze we wczesnym stadium i kontrolowana w trakcie wzrostu. Jakość gron jest bardzo ważna, bo ona decyduje o tym, ile będzie słodkich win. Ostatnio było to ok. 100 tys. butelek, ale bywałych lata, gdy udało się wyprodukować dwa razy tyle, ale także lata złe - np. 2012 - gdy nie wyprodukowano żadnego słodziaka!
Gdy zaczynają zbiory (w 2017 r. był to 28 sierpnia) na poziomie zero stawiana jest prasa, moszcz spływa na dół, na poziom minus jeden. Ale część gron jest transportowana także na poziom minus jeden, gdzie stoją jeszcze dwie prasy. Dziennie można tu wycisnąć cztery tony winogron. W Henye tłoczy się jedynie wina wytrawne i półwytrawne (do 25 g cukru na litr), słodziaki tłoczy się w starych budynkach. Tu są zresztą magazynowane beczki. Zawsze robione z węgierskiego dębu, tzw. medium toasted. Co roku Dereszla kupuje nowe beczki.
Poziom minus dwa w Henye to stalowe zbiorniki (każdy o poj. 10 tys. litrów) z płaszczami wodnymi do kontrolowania temperatury i schładzania wina w celu przerwania fermentacji.  
Przechodzimy do kolejnych pomieszczeń, jest jeszcze kilka pustych hal - to na przyszłość. Dereszla to dynamicznie rozwijająca się firma, bo zaledwie dwa lata produkowano tu dwieście tysięcy butelek, dziś maksymalna wydajność to 500 tys. butelek, ale plany zakładają podwojenie tej produkcji.

Fot. Olaf Kuziemka

A rynki zbytu są! Najlepsi odbiorcy to Wielka Brytania oraz Polska. Jak mówi nasz gospodarz, Lidl to dobry odbiorca, ale nie tylko dlatego, że kupuje duże ilości, tylko dlatego, że dociera z winami do szerokiej grupy klientów, a nie tylko do garstki klientów sklepów specjalistycznych.
Jedziemy do starych piwnic. Tu w korytarzach wydrążonych w tufie stoją beczki, leżą butelki - mnóstwo skarbów. Chodzimy, oglądamy. A po chwili testujemy.

Tokaji Dry 2015 - to assemblage kilku szczepów: 85 proc. Furmint, 7 proc. Hárslevelű, 5 proc. Yellow Muscat i 3 proc. Kabar. Jest tu pewne lekkie utlenienie, ale leciutkie, delikatne. I taką ledwo wyczuwalną pewną starość. To sprzedawane do winotek. Do Wielkiej Brytanii, ale też Niemiec (do kupienia w galerii Kaufhoff). 7 g cukru. 13 proc. Alkoholu. 5,7 g kwasu. Wino bardziej mineralne niż owocowe czy kwiatowe.

Tokaji Muskotaly 2016 - 13 proc. 11 cukru. Przyjemnie aromatyczne wino, choć nie ma ani grama nachalności. Fermentowany jedynie w stali, z nakrętką. Ma bardzo przyjemną mineralność i krótki finisz, ale ma jakby trochę cierpkości, jakby taniny. Struktura dość oleista, przyjemna!

 

Tokaji Kabar 2015 - Kabar to krzyżówka odmian hárslevelű i bouvier, w 2006 r. zatwierdzony w Tokaju do produkcji tutejszych win. Zapewnia wysoki poziom cukru i jest podatna na działanie szlachetnej pleśni. To wino było fermentowane w beczkach z nowego dębu i starzone 8 miesięcy z częstym battonage. Powstaje tylko od 2 do 3 tys. butelek rocznie. W aromacie czuć przyjemny ostry owoc - grejpfrut z ostrą brzoskwinią. Wino jest ostre i kompleksowe. Ma długi finisz i spory kwas! Bardzo dobre!

Fot. Olaf Kuziemka

Furmint Late Harvest 2015 - proste słodkie wino w małej butelce (0,375 l). Nie wszystkie grona muszą być dotknięte botrytisem, ale muszą być wysokiej jakości. Enolog je kontroluje przed zbiorami i po. Cukru jest tu 94 g na litr, kwasu 6,8 g na litr. W aromacie ciepły owoc spod znaku brzoskwini oraz trochę miodu. To wino dobrze się sprzedaje w Wielkiej Brytanii.

Tokaji Aszu 5 puttonos 2009 - piękne złoto w kieliszku! Jest tu więcej kwasu (9,5 proc.) niż alkoholu (9 proc.). A cukru 152 g cukru na litr. Jest oleiste i herbaciane, w aromacie czuć owoc egzotyczny i kwiaty, ale lekkie, delikatne. Jest też pewna woskowa nuta, raczej bliższa głębi.
 

Tokaji Aszu 6 puttonos 2008 - tu już 283 g cukru i kolor ciemnego złota. W aromacie egzotyczne owoce - suszone brzoskwinie, daktyle, rodzynki i dżemik. Propolis i wosk, miodowość, sporo kwasu. Wino bardzo dobre, półlitrowa butelka kosztuje coś koło 50 euro.


W Tokaju nocowaliśmy i śniadaliśmy dzięki uprzejmości Chateau Dereszla

O wyprawie poczytacie także na Winne Okolice

UWAGA: Win z Tokaju, także od Dereszli, możecie spróbować już w poniedziałek!

Riesling z Austrii już na święta w Biedronce?

Schloss Bockfliess Riesling Kies(gärten?) 2016

Biedronkowa etykietka ma inny napis na etykietce - Kies, zamiast (jak widać na stronie www producenta) Kiesgärten

Półka - na wysokości piersi

Gdzie i czemu tak drogo - Biedronka i 19,99 zł (zakup własny)

Do Ideału? - Jeszcze troszkę brakuje (z plusem!)

Etykietki na półkach dyskontu wskazują na to, że lada moment pojawią się wina na święta. Kilka już stoi. Była madera i dwa wina z Austrii - Schloss Bockfliess (Gruner Veltliner i Riesling za 24,99 zł). Rieslingów mało - z sześć może stało w pobliskim sklepie za szpalerem Grunerów niczym Tusk za szpalerem pisowskich ministrów. Ale sięgnąłem.

I jak? Bardzo sympatycznie. Wino bardzo aromatyczne, jest tu i brzoskwinia, i nieco żółtego jabłuszka. W smaku przeważa raczej ten egzotyczny owoc, jest całkiem spora dawka miękkiego kwasu, przyjemnego i pewna pieprzność. Są drzewa i trawy - jest pewna miękkość, ale określiłbym ją jako półmetek na długiej drodze z Rheingau do Alzacji. Nie ma szczególnej finezji, nie ma tej wspaniałej komplikacji, ale jest też trochę mineralnego szkiełka, miłośnicy poszukujący niedrogich Rieslingów powinni być zadowoleni! Dla mnie wino na Winiaczową Piątkę z plusem!

Świetny cydr Opoczka - od Michała Oleksińskiego!

Michał, trzymamy kciuki! I czekamy na lodowy!!!

 Michał Oleksiński (fot. z FB)

Z Michałem znam się od dość dawna - to jeden z kombatantów spotkań, które zaniknęły w otchłani mroków, inicjatywy dotrzechdych, w czasach, gdy zajmował się nią z sercem - i nim zmonetyzował - Gabriel Matwiejczyk. Coś tam kiedyś Michał przebąkiwał, że interesuje go cydr, ale nie sądziłem, że toi tak na poważnie! A tu proszę...
Michał stanął do konkursu i to nie byle jakiego. Na Mistrza Cydru 2017 (na domowy cydr) - zorganizowanym przez Lubelskie Stowarzyszenie Miłośników Cydru, gdzie 23 konkursowe napoje oceniało jury w składzie: prezes spółki Cydrownia JRBB Monika Bierwagen (Dzik Polski Cydr, Cydr Grójecki, Cider Inn), główny technolog AMBRA Artur Dubaj (Cydr Lubelski), wiceprezes Lubelskiego Stowarzyszenia Miłośników Cydru Tomasz Solis, Bartosz Wilczyński z Winicjatywy, dr Agata Czyżowska z Politechniki Łódzkiej i dr hab. Agnieszka Nowak z Politechniki Łódzkiej.
Michał zgarnął pulę medalową niewąską - bo oto drugie miejsce za OPOCZKĘ NIEZNANĄ. I jeszcze trzecie miejsce (wraz z Waldemare Cybulakiem CZAR CZERNIEJOWA 2015) za cydr OPOCZKA CESARZ. Drugie i trzecie miejsce z marszu to wielkie osiągnięcie i chwała Michałowi za to! Byłem tylko nieco zły, bo tu Michał tyle nagród dostaje, a ja tych cydrów nie próbowałem... To na szczęście się zrehabilitował.

Cydr Michała Opoczka w kieliszku

Dostałem butelkę. Potrzymałem dwa dni w lodówce, bo szczerze mówiąc to jakimś fanem cydrów nie jestem. Może dlatego, że u nas są albo jabcoki doprawiane czymś chemicznym albo inne straszne wynalazki. Podszedłem więce absolutnie fenomenologicznie. Rozlałem butelkę żonie i sobie. Spróbowałem... I odpadłem.
Najpierw zapach jabłka, ot, taki naturalny, sokowy i czysty. Choć po chwili wdziera się lekki zapach obórki - wiecie, taka rustykalna nuta - która nie przeszkadza. Jest też ogromna świeżość wznosząca się przy pokręceniu kieliszka, uwalniana z bąbelków, które wznosząc się ku tafli, pękają tuż przed moim nosem.
Łyk i jest dobrze. W smaku już tej obórki nie ma. Jest za to konsekwencja istnienia tych bąbelków w płynie: chmura iskierek wbijających się w podniebienie. Całkiem długi finisz. Pycha! Michał zapowiada, że teraz szykuje cydr lodowy. Kibicuję mu bardzo.

Jabłka na cydr Opoczka. Plus czuby roboczego obuwia cydrowników :)

Aha, jak przyduszę kiedyś Michała o więcej szczegółów (i więcej cydru), to wam napiszę ile ma sadów, skąd te jabłka bierze i jak je przetwarza. Słowo!

Wina z Portugalii w Biedronce

Czerwienie na jesień

W Biedronce na listopad oferta win portugalskich. Większość czerwieni. Sporo tu powtórek, ale jest kilka win nowych - od producentów znanych biedronkowym bywalcom (m.in. Monte da Ravasqueira, Adega Ponte da Lima, Ventus, J.P. Ramos), - i takich, których dawno nie było (F'OZ od Falua). Jak smakuje kilka z nich, których dawno nie było na półkach?

 

Monte da Ravasqueira 2016 (11,99 zł) - bardzo dyskretny aromat, ciężki, jakby lekko tleniony. Wino o strukturze bardzo oleistej (poprzedni rocznik miał też sporo ciała), jak beczkowe chardonnay z Nowego Świata, choć płaskie, woskowe - szczerze mówiąc, nie wiem, czy nie jest wadliwe. Ale jeśli nie, to wnosi jakieś inne spojrzenie do zbioru win za 12 zł.

Falua Tercius Tejo 2016 (17,99 zł) - lekkie wino czerwone ze szczepów Touriga National, Aragonez, Cabernet Sauvignon i Syrah. Czuć pewną charakterystyczną powietrzność, wesołość i brak powagi wina z Tejo. Czerwony owoc został przetykany nieco papryką z CS, jest też pewna ziemistość, echo pierniczka, lekka tanina. Nawet fajne jako wino do prostej pizzy czy spaghetti.
 

Monte da Ravasqueira Superior 2016 (29,99 zł) - W butli Touriga National, Aragonez, Syrah, Alicant Bouschet. W aromacie czarna porzeczka na pierwszym planie, wiśnia na drugim, potęm wędzona śliwka, pierniczkowa korzenność. W ustach dotknięcie ekstraktu, lekko półwytrawnego, dość fajna tanina, ciepło i rozdwojenie, ale też ziemista piwniczność. Trochę radości zaburza pewna goryczka w finiszu, nieco stalowa. Ale całość na jakąś czwórkę z dużym plusem.

Falua F'OZ 2016 (14,99 zł) - w aromacie dominuje dość przyjemna jeżyna. Jest trochę innych czerwonych owoców, ale to raczej tło. W smaku nieco żelaziste, szczupłe, o wąskiej strukturze podszytej dość sporym kwasem. I tanina bardzo, ale to bardzo duża, sucha! Wino do potrzymania? Hmm...

Falua F'OZ 2015 (15,99 zł) - z początku bardzo zamknięte, z dyskretnym czerwonym owocem. W smaku jakby drobiny mączki odczuwalne wyraźnie na języku, cierpkość nie-taniczna. Pewna jednowymiarowość, by nie powiedzieć płaskość.

Quinta dos Carvalhais Reserva Dao 2012 (69,99 zł) - ciężkie wino czerwone, wytrawne. Szczepy: Touriga National, Tinta Roriz. Mocny owoc, jakby podbity nieco lotną kwasowością, ale może to taki wyznacznik stylu. Jest czarna porzeczka, jest goździk, pewna ziemistość i wciąż pewna zieloność. Dobre wino, szkoda tylko, że w tak wysokiej cenie!



Wina do degustacji otrzymałem od Jeronimo Martins

 

A może na Furminty do Koszyc?

Spróbuj wspaniałej odmiany sąsiadów!

„Furmint Forum” to wielka degustacja furmintów w Koszycach. Swoje wina pokaże ponad 30 winiarzy z Węgier i Słowacji! 

Organizatorzy „Furmint Forum”, największego na Słowacji festiwalu furminta, zapraszają wszystkich pasjonatów wina na wielką degustację furmintów, która odbędzie się 1 grudnia 2017 r. w obiekcie Kina Slovan (Capitol), ulica Hlavná 232/59A w Koszycach na Słowacji. 

Podczas festiwalu ponad 30 winiarzy zaprezentuje do degustacji ponad 100 win odmiany furmint. Furmint jest jedną z najważniejszych odmian winorośli uprawianych w Europie Środkowo-Wschodniej. Znakomicie nadaje się do produkcji białych win wytrawnych, półwytrawnych, półsłodkich oraz oczywiście naturalnych win słodkich!

To także podstawowa odmiana, z której wytwarza się Aszú - jedne z najlepszych na świecie słodkich win deserowych. Furmint uprawiany jest przede wszystkim w tokajskim regionie winiarskim położonym na terenie Węgier i Słowacji, ale też w węgierskim regionach Somló i Csopak, na Słowacji na terenach  południowo-słowackiego regionu winiarskiego. Nasadzenia tej odmiany spotkamy także w takich krajach jak Słowenia, Chorwacja i Austria.

Swoją obecność już potwierdzili:

Węgry: Majoros Pincészet, Myrtus Pince, Patricius Borház, Homoky Pincészet, Vincze Tomi Borok, TOKAJ HÉTSZŐLŐ, Zsirai Pincészet, Kvaszinger Borászat, Budaházy- Fekete Kúria, Erzsébet Pince, ProVinum, Árpád-hegy Pince, Tokajicum, Karádi-Berger Borászat, Tokaj Disznókő Szőlőbirtok és Pincészet, Sanzon Tokaj. 

Słowacja: Víno Vdovjak, Tokaj&Co., Chateau GRAND BARI, Tokaj Macik Winery, Chateu Vecsey, J&J Ostrožovič, Marián Takáč – Vinárstvo u KOŇA, Tokaj Zlatý Strapec, Ladislav Tasani TASSONY TOKAJ ESTATE, Martin Danko.

 

Program „Furmint Forum” 1 grudnia 2017 r.

15:30 – 17:30 - degustacja dla przedstawicieli HoReCa i prasy.

Przedstawiciele HoReCa i prasy mają bezpłatny wstęp, wyłącznie za zaproszeniem, potwierdzonym przez organizatora i na podstawie wcześniejszej rejestracji. Link do rejestracji: http://www.furmintforum.sk/en/registracia/

Po wypełnieniu formularza należy nacisnąć przycisk „REGISTER"

17:30 – 22:00 – publiczna degustacja

Bilety na degustację publiczną można nabyć w przedsprzedaży w cenie 17 EUR do 26 listopada 2017 r. lub w dniu festiwalu tj. 01.12.2017 r. w cenie 20 EUR w Vinotece Villa Casa w Koszycach na Słowacji. Więcej informacji dotyczących procedury zakupu biletów w przedsprzedaży znajduje się pod linkiem: http://www.furmintforum.sk/en/vstupenky/

22:00 – zakończenie festiwalu

 

Zasady dotyczące publicznej degustacji:

1.     Kieliszki festiwalowe

Degustacja win odbędzie się tylko i wyłącznie przy użyciu oficjalnych kieliszków festiwalowych, za które organizatorzy pobiorą depozyt w wysokości 3 EUR. Po zwrocie kieliszka pobrany uprzednio depozyt zostanie zwrócony.

2.     Płatność za degustację

Próbki win do degustacji można kupić jedynie za pomocą żetonów. Opłaty w gotówce są niedozwolone i nie będą przyjmowane. Objętość pojedynczej próbki wina wynosi 0,05 l.

3.     Żetony
Cena biletu zawiera żetony o wartości 10 EUR. W razie potrzeby kolejne żetony o wartości 0,50 EUR i 1 EUR można dokupić podczas festiwalu w oficjalnym punkcie sprzedaży zlokalizowanym w miejscu festiwalu tylko i wyłącznie za gotówkę. Niewykorzystane żetony nie podlegają wymianie na gotówkę.  

4.     Muzyka i działalność charytatywna
Podczas degustacji gościom festiwalu czas umili muzyka wykonywana przez zespół dwuosobowy zespół Wine Boyz (Nándor Polgáry & guest). 10 % przychodów z festiwalu będzie przeznaczone na cele charytatywne.

5.     Noclegi
Partnerem festiwalu jest Congress Hotel Centrum w Koszycach, który oferuje uczestnikom „Furmint Forum” noclegi w promocyjnej cenie. Pokój 1-osobowy ze śniadaniem - 40 EUR za noc, pokój 2-osobowy ze śniadaniem - 50 EUR/noc. Cena obejmuje także parking przy hotelu.

Oficjalna storna Festiwalu „Furmint Forum”: http://www.furmintforum.sk/en/

Facebook: https://www.facebook.com/events/1468321379955487/

Osoby do kontaktu:

Vladimír Čuchran, project manager, tel.: +421 905 592 610 (SK, ENG)

Peter Drotár, event manager, tel.: +421 905 668 093 (SK, ENG, HU)

e-mail: hello@furmintforum.sk